Rada Nadzorcza. WĘGLOKOKS S.A. z siedzibą w Katowicach przy ul. Mickiewicza 29. zaprasza do składania ofert w postępowaniu w sprawie wyboru firmy audytorskiej/ biegłego rewidenta do przeprowadzenia badania jednostkowego sprawozdania finansowego WĘGLOKOKS S.A. za rok 2019 i za rok 2020 i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy dentach oraz nie istnieją inne zagrożenia dla ich niezależności, a także zastosowano zabezpieczenia w celu ich zminimalizowania; 2) dysponuje kompetentnymi pracownikami, czasem i innymi zasobami umożliwiają­ cymi odpowiednie przeprowadzenie badania; 3) wyznacza jako kluczowego biegłego rewidenta osobę wpisaną do rejestru biegłych "Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie rocznego sprawozdania finansowego". ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym; dalej: ustawa o biegłych rewidentach, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie Eventy. Ranking audytorów. Biegły rewident i władze firm. Teoria a praktyka. Na rynku wciąż panuje przekonanie, że radzie nadzorczej wystarczy poświęcić niewiele czasu, benefitem jest łatwe comiesięczne wynagrodzenie, a ryzyka w zasadzie nie ma żadnego. Nic bardziej mylnego. Aktualizacja: 25.04.2022 10:01 Publikacja: 25.04.2022 05:00. 8 lutego 2021. W załącznikach od 2.1 do 2.10 do uchwały KRBR nr 3430/52a/2019 z późn. zm. zamieszczone są przykłady ilustrujące sprawozdania z badania dla różnych okoliczności z jakimi może zetknąć się biegły rewident w trakcie badania. W przypadku uznania biegłego rewidenta winnym popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, kosztami postępowania dyscyplinarnego obciąża się tego biegłego rewidenta. 3. Wysokość zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego określa, w drodze uchwały, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów, mając na względzie przeciętne koszty . Zbliża się ostatni kwartał roku kalendarzowego, co dla jednostek gospodarczych, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, oznacza rozpoczęcie przygotowań do zamknięcia roku. Działalność służb finansowo-księgowych koncentruje się (poza bieżącą pracą) między innymi na obowiązkach, których należy dopełnić w związku z nadchodzącym ostatnim dniem roku obrotowego, wskazanych w ustawie o rachunkowości (dalej: uor). Jednym z takich obowiązków jest – dla jednostek gospodarczych podlegających corocznemu badaniu – wybór, zgodnie z art. 66 uor, firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego. O ile statut firmy nie stanowi inaczej, takiego wyboru dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe. Z kolei umowę z firmą audytorską zawiera kierownik jednostki >patrz tabela. Czytaj także: Badanie sprawozdania finansowego: z wyborem biegłego rewidenta nie warto zwlekać Czas na decyzję Umowa powinna być zawarta przez kierownika jednostki zgodnie z wymogami art. 66 ust. 5 uor, tj. w terminie umożliwiającym udział audytora w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Określając ten termin należy posiłkować się art. 26 ust. 3 uor, z którego wynika, że termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację: - składników aktywów (z wyłączeniem między innymi aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji) rozpoczęto nie wcześniej niż trzy miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15. dnia następnego roku, a ustalenie stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym; - zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat; - nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji oraz znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie przeprowadzono raz w ciągu czterech lat; - zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki przeprowadzono raz w roku; - zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną przeprowadzono raz w roku. Oznacza to między innymi, że potwierdzanie stanu należności albo ustalanie stanu zapasów jednostka będzie mogła rozpocząć już 1 października br., czyli umowa z firmą audytorską powinna być zawarta w ostatnim kwartale roku oborowego. Obligatoryjnie lub po przekroczeniu limitów W przypadku badania ustawowego, pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż dwa lata, z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej dwuletnie okresy. Ustawowe badanie sprawozdania finansowego jest zdefiniowana w art. 64 uor. Zgodnie z tym przepisem obowiązkowemu badaniu podlegają między innymi roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność: - banków krajowych, oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych; - spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych; - jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 2b uor (alternatywne spółki inwestycyjne); - jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych; - krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego; - spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji; - pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, – suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro, – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równo-wartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro. Wielkości wyrażone w euro przelicza się na polskie złote po kursie średnim, ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień bilansowy czyli dla ustalenia obowiązku badania sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2018 roku należy sięgnąć po dane z 2017 roku. Po przeliczeniu będą się one kształtować się następująco: - dla bilansu – 2 500 000 euro x 4,1709 zł/euro = 10 427 250 zł; - dla przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych – 5 000 000 euro x 4,1709 zł/euro = 20 854 500 zł. Kiedy wolno się wycofać Oprócz obowiązku zawarcia umowy z audytorem kierownik jednostki ma prawo w szczególnych przypadkach rozwiązać taką umowę. Zgodnie z art. 66 ust. 7 uor rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego jest możliwe jedynie w sytuacji zaistnienia uzasadnionej podstawy. Za uzasadnioną podstawę uznaje się w szczególności: - wystąpienie zdarzeń uniemożliwiających spełnienie wymagań określonych przepisami prawa dotyczącymi przeprowadzenia badania, zasadami etyki zawodowej, niezależności lub krajowymi standardami wykonywania zawodu; - niedotrzymanie warunków umowy innych niż skutkujące możliwością wyrażenia opinii z zastrzeżeniami, opinii negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii; - przekształcenia, zmiany właścicielskie, zmiany organizacyjne uzasadniające zmianę firmy audytorskiej lub nieprzeprowadzenie badania. O rozwiązaniu umowy o badanie sprawozdania finansowego kierownik jednostki oraz firma audytorska informują niezwłocznie, wraz z podaniem stosownego wyjaśnienia przyczyn rozwiązania umowy, Krajową Radę Biegłych Rewidentów. Jeśli badanie dotyczy jednostki zainteresowania publicznego, to o rozwiązaniu umowy należy poinformować także Komisję Nadzoru Finansowego. Uwaga! Artykuł 66 ust. 8 uor jasno podkreśla, że różnice poglądów w zakresie stosowania zasad rachunkowości lub standardów badania nie są uzasadnioną podstawą rozwiązania umowy o badanie sprawozdania finansowego. Współpraca zaplanowana Poza tym, na podstawie art. 67 ust. 1 uor, kierownik jednostki powinien zapewnić biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, dostęp do ksiąg rachunkowych oraz dokumentów księgowych i wszelkich innych dokumentów, a także udzielić odpowiednich informacji lub wyjaśnień, które są niezbędne do sporządzenia sprawozdania z badania. Dlatego warto dokładnie zaplanować proces badania sprawozdania finansowego, ponieważ współpraca z biegłym rewidentem, jako dodatkowa czynność obok codziennych zadań, może być czasochłonna i absorbująca. Przepisy przewidują sankcje Artykuł 4 ust. 5 uor wskazuje kierownika jednostki, jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, jako osobę odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości. Zgodnie z art. 4a uor kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności (w tym także skonsolidowane sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej) spełniały wymagania przewidziane w uor. Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie powyższych obowiązków. Należy na koniec podkreślić, że art. 77 i 79 uor przewidują – w przypadku niedopełnienia obowiązków związanych ze sprawozdaniem finansowym – kary grzywny albo pozbawienia wolności (lub obie te kary łącznie). Sankcjonowane czynności związane z badaniem sprawozdania finansowego to między innymi: - niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta; - nieudzielenie lub udzielenie niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo niedopuszczenie go do pełnienia obowiązków; - rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego, bez uzasadnionej podstawy lub niepoinformowanie Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (a w pewnych przypadkach Komisji Nadzoru Finansowego) o rozwiązaniu tej umowy; - stosowanie klauzul umownych w umowach zawartych przez badaną jednostkę, które ograniczałyby możliwość wyboru firmy audytorskiej przez organ dokonujący wyboru firmy audytorskiej, na potrzeby przeprowadzenia badania ustawowego sprawozdań finansowych tej jednostki, do określonych kategorii lub wykazów firm audytorskich; - zawarcie z firmą audytorską umowy o obowiązkowe badanie na okres krótszy niż dwa lata. ? Podstawa prawna: ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 395 ze zm.) Materiał dowodowy z badania jest informacją wykorzystywaną przez biegłego rewidenta do sformułowania wniosków, na których opiera się jego opinia. Pisemne oświadczenia zawierają niezbędne informacje, których biegły rewident potrzebuje w związku z badaniem sprawozdania finansowego jednostki. Pisemne oświadczenia, podobnie jak odpowiedzi na zapytania, są dowodami badania. Pisemne oświadczenia dostarczają niezbędnych dowodów badania, uzupełniają inne procedury badania oraz nie dostarczają samodzielnie wystarczających właściwych dowodów badania dotyczących wszelkich spraw, którymi się zajmują. Nie mają one wpływu na charakter ani zakres innych procedur badania, które biegły rewident stosuje w celu uzyskania dowodów z badania dotyczących wypełniania obowiązków przez kierownictwo lub konkretnych twierdzeń. Zazwyczaj zarówno prezes zarządu, jak i przewodniczący rady nadzorczej powinni podpisać oświadczenie zarządu. Cele AudytoraBiegły rewident powinien uzyskać pisemne oświadczenia od kierownictwa (w stosownych przypadkach od osób odpowiedzialnych za zarządzanie), że uważa, iż wypełnił swoje obowiązki: Za sporządzenie i rzetelną prezentację sprawozdania finansowego oraz za kompletność informacji przekazanych biegłemu rewidentowi. Wspieranie innych dowodów badania istotnych dla sprawozdania finansowego lub konkretnych twierdzeń zawartych w sprawozdaniu finansowym za pomocą pisemnych oświadczeń, o ile zostaną one określone przez biegłego rewidenta lub wymagane przez inne sekcje UA-C. Odpowiednio reagować na pisemne oświadczenia złożone przez kierownictwo. Odpowiednia reakcja w przypadku, gdy kierownictwo nie dostarczy pisemnych oświadczeń wymaganych przez audytora. Reprezentacja pisemna DefinicjaReprezentacja pisemna jest zdefiniowana jako: Pisemne oświadczenie kierownictwa przekazane audytorowi w celu potwierdzenia niektórych kwestii lub poparcia innych dowodów kontroli. Pisemne oświadczenie w tym kontekście nie zawiera sprawozdań finansowych, zawartych w nich twierdzeń ani uzupełniających je ksiąg i dokumentów. WymaganiaKierownictwo, od którego wymaga się pisemnych oświadczeń, obejmuje kierownictwo posiadające odpowiednią odpowiedzialność za sprawozdanie finansowe oraz wiedzę na temat przedmiotowych kwestii. Wymagane są pisemne oświadczenia dotyczące obowiązków kierownictwa: Sporządzanie i rzetelna prezentacja sprawozdania finansowego zgodnie z odpowiednimi ramami finansowymi. Dostarczone informacje i kompletność transakcji. Inne oświadczenia pisemneBiegły rewident powinien zwrócić się do kierownictwa o przedstawienie pisemnych oświadczeń dotyczących następujących kwestii: Oszustwo. Odpowiada za zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie kontroli wewnętrznej w celu zapobiegania i wykrywania nadużyć finansowych, za wszelkie niezbędne informacje pochodzące z wewnętrznej oceny ryzyka, że sprawozdanie finansowe może zostać istotnie błędnie sporządzone w wyniku nadużyć finansowych, oraz za wszelkie znane, podejrzane lub domniemane nadużycia finansowe. Przepisy ustawowe i wykonawcze. Zidentyfikowana lub podejrzewana niezgodność z przepisami prawa i regulacjami została ujawniona biegłemu rewidentowi. Nieskorygowane zniekształcenia. Skutki zidentyfikowanych nieskorygowanych zniekształceń indywidualnie lub w całości są nieistotne. Sprawy sądowe i roszczenia. Skutki wszystkich znanych rzeczywistych lub możliwych sporów i roszczeń, które powinny być wzięte pod uwagę przy sporządzaniu sprawozdań finansowych i ujawnianiu informacji dla potrzeb obowiązujących ram sprawozdawczości finansowej. Szacunki. Zasadność istotnych założeń przyjętych przy dokonywaniu szacunków księgowych. Transakcje z podmiotami powiązanymi. Ujawnienie wszystkich znanych mu powiązań z podmiotami powiązanymi i transakcji z nimi związanych. Kolejne zdarzenia. Wszystkie kolejne zdarzenia wymagające korekty lub ujawnienia, wymagane przez obowiązujące zasady sprawozdawczości. Wszystkie kolejne zdarzenia wymagające korekty lub ujawnienia zgodnie z obowiązującymi zasadami sprawozdawczości. Dodatkowe oświadczenia pisemne dotyczące sprawozdania finansowegoInne sekcje AU-C wymagają, aby audytor zażądał pisemnych oświadczeń. Jeżeli biegły rewident uzna, że konieczne jest uzyskanie jednego lub kilku pisemnych oświadczeń na poparcie innych dowodów z badania istotnych dla sprawozdania finansowego lub jednego lub kilku konkretnych oświadczeń w sprawozdaniu finansowym, powinien zażądać takich innych pisemnych oświadczeń. Data i okres(y) objęte pisemnymi oświadczeniami: Powinien nastąpić na dzień sporządzenia przez biegłego rewidenta raportu z badania sprawozdania finansowego. Powinno dotyczyć wszystkich sprawozdań finansowych i okresów, o których mowa w sprawozdaniu biegłego rewidenta. Forma pisemnych oświadczeń. Powinno być w formie oświadczenia skierowanego do audytora. Wątpliwości co do wiarygodności oświadczeń pisemnychJeżeli biegły rewident ma wątpliwości co do kompetencji, uczciwości, wartości etycznych lub staranności kierownictwa lub co do zaangażowania kierownictwa w te kwestie lub ich egzekwowania, powinien on określić wpływ, jaki takie wątpliwości mogą mieć na wiarygodność oświadczeń (ustnych lub pisemnych) i dowodów badania w ogóle. Jeżeli pisemne oświadczenia są niespójne z innymi dowodami z badania, audytor powinien przeprowadzić procedury badania w celu podjęcia próby rozwiązania tej kwestii. Jeżeli sprawa pozostaje nierozstrzygnięta, biegły rewident powinien ponownie rozważyć ocenę kompetencji, uczciwości, wartości etycznych lub staranności kierownictwa lub jego zaangażowania w te kwestie lub ich egzekwowania oraz powinien określić wpływ, jaki może to mieć na wiarygodność oświadczeń (ustnych lub pisemnych) i dowodów z badania w ogóle. Biegły rewident powinien podjąć odpowiednie działania, łącznie z określeniem możliwego wpływu na opinię w sprawozdaniu biegłego rewidenta zgodnie z sekcją 705 AU-C Zmiany opinii w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta , jeżeli biegły rewident uzna, że pisemne oświadczenia nie są wiarygodne. W części 2 niniejszego artykułu zostaną zamieszczone przykładowe oświadczenia kierownictwa. Więcej informacjiTe zasoby eBooków, bez kredytów CPE, można uzyskać z mojej strony internetowej: Małe audyty wykonane w sposób łatwy i opłacalny Przeprowadzanie badań audytowych procedur bilansowych Seria szkoleń dla pracowników dla księgowych na poziomie podstawowym, nowych księgowych i liderów zaangażowania Kluczowe zagadnienia rachunkowe dla organizacji nienastawionych na zysk A Praktyczny Potpourri of Time Savings on Audits Ramy sprawozdawczości finansowej dla małych i średnich podmiotów Moja ekskluzywna prezentacja webcastów na oraz kursów samokształceniowych obejmujących różne zastosowania standardów audytu jest dostępna po kliknięciu w odpowiednie pole po lewej stronie mojej strony głównej, Zarejestrowani użytkownicy na mojej stronie otrzymują 20 procentowy rabat na materiały CPE prezentowane przeze mnie i wielu innych autorów na różne tematy zawodowe. Moją pomoc w zakresie doradztwa CPA w zakresie kontroli jakości, planowania audytów i przygotowania do wzajemnej weryfikacji można uzyskać, wysyłając wiadomość e-mail za pomocą zakładki «Kontakt z nami» na mojej stronie głównej. Zgodnie z art. 64 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1047, ze zm.; dalej: uor), obligatoryjnemu badaniu przez podmiot uprawniony podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe – kontynuujących działalność: - banków, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych; - jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym uprawnionych do posługiwania się nazwą „EuVECA" albo „EuSEF", a także jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych; - krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego; - spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji; - pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, – suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro (dla podmiotów, których rok obrotowy jest równy kalendarzowemu dla badań sprawozdań za rok 2017 kwota ta wynosi 11 060 000 zł), – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro (dla podmiotów, których rok obrotowy jest równy kalendarzowemu dla badań sprawozdań za rok 2017 kwota ta wynosi 22 120 000 zł). Ponadto, jak przewidziano w art. 64 ust. 3 i 4 uor, badaniu podlegają również: - sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie; - roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR; - roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy. Konsekwencje dla kierownika - Za prawidłowe sporządzenie sprawozdania finansowego i poddanie go obligatoryjnemu badaniu odpowiada kierownik jednostki, którego funkcję pełni zarząd. Jakie są dla niego konsekwencje niepoddania sprawozdania obowiązkowemu badaniu? Jaka jest odpowiedzialność kierownika jednostki, który jest jednocześnie jej pracownikiem? Ustawa o rachunkowości w art. 79 pkt 1 przewiduje sankcję karną za niedopełnienie obowiązku poddania sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta. Zaniechanie to jest zagrożone karą grzywny albo ograniczenia wolności. Przepisy uor nie precyzują wysokości wskazanych kar. Ustawowe „widełki", w granicach których wymierzana jest kara, zostały natomiast określone w przepisach kodeksu karnego. Wysokość kary w konkretnej sprawie ustala sąd, biorąc pod uwagę określone prawem okoliczności wpływające na wymiar kary. W związku z tym należy podkreślić, że dolegliwość sankcji nie będzie zależeć od tego, czy niepoddane badaniu sprawozdanie finansowe zostało następnie zatwierdzone, czy nie. Na podstawie § 2a rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 22 września 2015 r. w sprawie organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach, w których prowadzono dochodzenie, jak również zakresu spraw zleconych tym organom (DzU poz. 1725, ze zm.), oskarżenie w zakresie czynu penalizowanego w art. 79 ust. 1 uor może zostać wniesione również przez naczelnika urzędu skarbowego. Cywilna lub dyscyplinarna W przypadku uchybienia art. 64 uor, oprócz odpowiedzialności karnej może wystąpić również odpowiedzialność dyscyplinarna oraz cywilna. Za prawidłowe sporządzenie sprawozdania finansowego i poddanie go obligatoryjnemu badaniu odpowiada kierownik jednostki. W przypadku, gdy kierownik jednostki jest jednocześnie pracownikiem tej jednostki (np. członkowie zarządu zatrudnieni na podstawie umowy o pracę), uchybienie obowiązkowi poddania sprawozdania finansowego obligatoryjnemu badaniu może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i być podstawą do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 1 października 1998 r. (I PKN 360/98). Skutki dla właściciela - Czy niepoddanie sprawozdania finansowego obligatoryjnemu badaniu ma niekorzystny wpływ na uprawnienia udziałowców? Na podstawie art. 53 ust. 3 uor podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych do poddania obligatoryjnemu badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa. Jednocześnie, np. w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, stosownie do art. 198 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1578, ze zm.) wspólnik, który wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki otrzymał wypłatę (odbiorca), obowiązany jest do jej zwrotu. Członkowie organów spółki, którzy ponoszą odpowiedzialność za taką wypłatę, odpowiadają za jej zwrot spółce solidarnie z odbiorcą. Nieważność z mocy prawa oznacza, że wspólnicy będą zobowiązani do podjęcia uchwały ponownie – tym razem po spełnieniu niezbędnych warunków (opinia biegłego rewidenta i zatwierdzenie sprawozdania finansowego). Zaniechania z poprzednich lat - Jak postępuje biegły rewident w przypadku stwierdzenia, że jednostka miała obowiązek poddania sprawozdania finansowego za poprzedni rok/lata obligatoryjnemu badaniu, ale tego nie uczyniła? Biegły rewident, który bada sprawozdanie finansowe danej jednostki po raz pierwszy, może w trakcie wykonywania procedur ustalić, że jednostka miała obowiązek poddania sprawozdania finansowego za poprzedni rok/lata obligatoryjnemu badaniu, ale tego nie uczyniła. Wskazówki dotyczące postępowania w takiej sytuacji można odnaleźć w niezobowiązującej Konsultacji Krajowej Izby Biegłych Rewidentów z czerwca 2016 r. pt. „Brak spełnienia obowiązku poddania obligatoryjnemu badaniu poprzednich sprawozdań finansowych". W takim przypadku należy: - poinformować jednostkę o stwierdzonych naruszeniach prawa, tj. braku poddania sprawozdania obowiązkowemu badaniu, konsekwencjach dla kierownika jednostki i wspólników; - uzyskać pisemne stanowisko kierownika jednostki dotyczące przyczyn wyżej opisanego naruszenia prawa; - przeprowadzić analizę okoliczności i ocenić potencjalne ryzyka występujące zarówno po stronie jednostki, jak i podmiotu uprawnionego do badania. Po przeanalizowaniu zebranych dowodów badania biegły rewident, kierując się istotnością i wpływem na rzetelność oraz prawidłowość sporządzonego przez jednostkę sprawozdania finansowego, dokonuje oceny czy może stwierdzić, że sprawozdanie finansowe, jako całość, nie zawiera istotnego zniekształcenia. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, biegły rewident może zamieścić w opinii jedynie objaśnienie dotyczące zaistniałego naruszenia prawa. Jednak w przypadku, gdy w wyniku oceny uzyskanych dowodów badania biegły rewident stwierdzi, że sprawozdanie finansowe, jako całość, zawiera istotne zniekształcenie lub gdy nie jest w stanie uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania, aby stwierdzić, że sprawozdanie finansowe, jako całość, nie zawiera istotnego zniekształcenia – modyfikuje on opinię. Modyfikacja może polegać na wydaniu opinii z zastrzeżeniem, opinii negatywnej bądź stanowiska w sprawie odmowy wydania opinii. WNIOSEK - Za brak poddania sprawozdania finansowego obligatoryjnemu badaniu grozi odpowiedzialność karna w postaci kary grzywny bądź kary ograniczenia wolności. Oprócz odpowiedzialności karnej może wystąpić również odpowiedzialność dyscyplinarna (pracownicza) oraz cywilna. - Podział zysku bądź pokrycie straty bez poddania uprzednio sprawozdania obligatoryjnemu badaniu, jak również w przypadku wyrażenia innej opinii niż bez zastrzeżeń albo z zastrzeżeniem (tj. wyrażenia opinii negatywnej bądź stanowiska w sprawie odmowy wyrażenia opinii), jest nieważny z mocy prawa. - Biegły rewident, który bada sprawozdanie finansowe danej jednostki po raz pierwszy i w trakcie wykonywania procedur ustali, że jednostka miała obowiązek poddania sprawozdania finansowego za poprzedni rok/lata obligatoryjnemu badaniu, ale tego nie uczyniła, powinien zamieścić w opinii przynajmniej objaśnienie dotyczące zaistniałego naruszenia prawa. Jakie są rodzaje opinii wydawanych przez biegłych rewidentów i kiedy następuje odmowa wyrażenia opinii? Co oznacza odmowa wydania opinii i czy może mieć negatywne skutki dla spółki? RADA Biegły rewident może wydać opinię bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami) lub negatywną. Odmowa wyrażenia opinii następuje wówczas, gdy wystąpią bardzo istotne ograniczenia badania. Inne przyczyny też mogą powodować, że biegły rewident nie może uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania niezbędnych do wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym. UZASADNIENIE Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie opinii uzupełnionej o raport. Określa ona, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki. Zadaniem biegłego rewidenta jest sprawdzenie, czy sprawozdanie finansowe jako całość i będące podstawą jego sporządzenia księgi rachunkowe (system księgowości) są wolne od uchybień polegających na pominięciu lub zniekształceniu informacji ważnych (istotnych) dla użytkowników. Jaką rolę odgrywa opinia Opinia o sprawozdaniu finansowym wyraża ogólną ocenę biegłego rewidenta na temat informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy według stanu na dzień zakończenia badania. Wynika ona z dowodów zebranych w toku badania przeprowadzonego zgodnie z normami i zawodowym osądem biegłego. Ogólna ocena sprawozdania finansowego nie jest prostym odzwierciedleniem ocen wynikających ze zbadania poszczególnych zagadnień, lecz wynikiem nadania przez biegłego rewidenta odpowiednich wag poszczególnym ustaleniom uwzględniającym ich wpływ na rzetelność i jasność całego sprawozdania finansowego oraz jego prawidłowość. Opinia o zbadanym sprawozdaniu finansowym może być wyrażona jako: - opinia bez zastrzeżeń, - opinia z zastrzeżeniem lub zastrzeżeniami - niepodważająca ogólnej, pozytywnej oceny sprawozdania, - opinia negatywna. Może również nastąpić odmowa wyrażenia opinii. Jeżeli ograniczenia te dotyczą tylko poszczególnych pozycji i nie wpływają ujemnie na wiarygodność ogólnego obrazu przekazywanego przez sprawozdanie finansowe, biegły rewident wydaje opinię z zastrzeżeniem lub zastrzeżeniami. Jeśli natomiast skutki ograniczenia badania lub inne przyczyny powodują, że biegły nie może uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania niezbędnych do wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym rozpatrywanym jako całość - następuje odmowa wyrażenia opinii. Jeżeli zawarte w sprawozdaniu finansowym nieprawidłowości, niezgodności ze stanem faktycznym lub luki zniekształcają ogólny obraz sytuacji jednostki w takim stopniu, że sprawozdanie może wprowadzić w błąd użytkownika, wówczas biegły rewident wyraża opinię negatywną. W przypadku wydania zastrzeżenia, wyrażenia opinii negatywnej lub gdy następuje odmowa wyrażenia opinii, biegły rewident powinien uzasadnić swoją decyzję i przedstawić przyczyny zajęcia takiego stanowiska. W każdym przypadku należy wskazać zasięg i określić - w miarę możliwości liczbowo - wielkość wpływu zakwestionowanego zjawiska na dane sprawozdania finansowego. W opinii, bez względu na jej rodzaj, nie można pominąć faktu wystąpienia poważnego zagrożenia kontynuacji działalności przez jednostkę, niezależnie od omówienia tego w sprawozdaniu z działalności jednostki i wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Tabela. Przyczyny wydania opinii z zastrzeżeniem, negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Zarówno opinia bez zastrzeżeń, jak i opinia z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami) mogą zawierać dodatkowe, uzupełniające objaśnienia, które nie powodują zmiany rodzaju wyrażanej opinii. W uzupełniających objaśnieniach biegły rewident stwierdza, że są niepewności, które zostaną rozstrzygnięte w przyszłości, choć wpływają na ogólny obraz przekazywany przez sprawozdanie finansowe. Dodatkowe objaśnienia do opinii stanowi: - stwierdzenie niekompletności i niezgodności danych z ksiąg rachunkowych ze sprawozdaniem finansowym lub przedstawianym biegłemu rewidentowi do dnia zakończenia badania sprawozdaniem z działalności jednostki, - niezłożenie przez jednostkę, do dnia zakończenia badania, sprawozdania finansowego za rok poprzedzający do ogłoszenia i do Krajowego Rejestru Sądowego, - niedochowanie przez spółkę kapitałową określonych w art. 233 lub 397 Kodeksu spółek handlowych wymogów co do wysokości kapitału własnego i konieczności podjęcia przez zgromadzenie właścicieli decyzji o dalszym istnieniu spółki, o ile zagadnienie to nie jest poruszane w związku z poważnym zagrożeniem kontynuacji działalności przez jednostkę. Skutki odmowy wyrażenia opinii na temat sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta i sposób dalszego postępowania Biegły rewident odstąpi od wyrażenia opinii, gdy nie będzie możliwe uzyskanie przez niego miarodajnej oceny na temat sporządzonego sprawozdania finansowego. Dzieje się tak zazwyczaj wówczas, gdy jednostka ogranicza biegłemu dostęp do dokumentów lub informacji, których poznanie biegły uznał za niezbędne ze względu na fakt, że jego zdaniem obraz sytuacji jednostki przekazywany poprzez zbadane sprawozdanie finansowe jest istotnie zniekształcony. Odstąpienie od wyrażenia opinii przez biegłego rewidenta użytkownicy odbiorą negatywnie. Mają oni podstawę sądzić, że sprawozdanie to i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe zawierają istotne nieprawidłowości spowodowane nadużyciami lub błędami, że naruszono przepisy istotnie wpływające na sprawozdanie finansowe lub jednostka ukrywa zdarzenia mające istotny wpływ na dalsze jej funkcjonowanie. Dlatego spółka powinna dołożyć wszelkich starań, aby odpowiednio skorygować sprawozdanie finansowe lub udostępnić biegłemu rewidentowi wszelkie niezbędne informacje do wyrażenia opinii o sprawozdaniu. Odmowy wyrażenia opinii można uniknąć poprzez: - przedstawienie biegłemu rewidentowi oświadczenia uznanego przez niego za nieodzowne, - skorygowanie sprawozdania finansowego i zapisów w księgach rachunkowych - w przypadku wystąpienia istotnych nieprawidłowości, - udostępnienie kontaktu biegłemu rewidentowi z radcą prawnym jednostki w sprawach dotyczących sporów, w których stroną jest jednostka, - umożliwienie biegłemu rewidentowi wglądu do protokołów z posiedzeń zarządu i rady nadzorczej, - zezwolenie na potwierdzenie określonego salda lub informacji finansowej. Co oznacza ograniczenie zakresu badania Ograniczenie zakresu badania oznacza uniemożliwienie biegłemu rewidentowi zastosowania procedur badania uznanych przez niego za nieodzowne. Do ograniczenia dochodzi również wtedy, gdy z innych powodów zachodzą okoliczności uniemożliwiające uzyskanie wystarczającej pewności co do wiarygodności istotnych pozycji badanego sprawozdania finansowego, w rezultacie czego biegły nie uzyskał wystarczających i odpowiednich dowodów wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym. Najczęściej są to: nieudostępnienie wymaganych dokumentów lub informacji, niewyrażenie zgody na zasięgnięcie informacji u stron trzecich (kontrahentów, prawników, banku), brak możliwości uczestniczenia w spisie z natury, nieprawidłowo prowadzone księgi rachunkowe. - wskazówki w sprawie sporządzania opinii z badania sprawozdania finansowego - opracowane przez Komisję ds. standardów rewizji finansowej i norm wykonywania zawodu, powołanej przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów - II pkt 10, pkt 12, X pkt 64-70 normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta „Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych” - art. 65 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - z 2002 r. Nr 76, poz. 694; z 2008 r. Nr 63, poz. 393 - art. 233 i 397 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - z 2000 r. Nr 94, poz. 1037; z 2006 r. Nr 208, poz. 1540 Joanna Gawrońska biegły rewident

oświadczenie zarządu dla biegłego rewidenta